Historia Malty jest bardzo bogata i różnorodna. Wyspy były w przeszłości obiektem pożądania wielu mocarstw, ze względu na swoje strategiczne położenie. Środek Morza Śródziemnego zawsze był ważnym punktem handlowym i wojennym. Dlatego właśnie przez tysiąclecia Malta była podbijana przez różne państwa i cywilizacje, które znacznie wpłynęły na rozwój i ukształtowanie się maltańskiej kultury.
Podczas pobytu na Malcie niejednokrotnie można odnieść wrażenie cofnięcia się w czasie. Spacerując po wyspach niemal na każdym kroku można spotkać wiele zabytków i atrakcji historycznych z rożnych epok. Mimo upływu czasu, wiele miejsc do dziś zachowało swój pierwotny wygląd. Każde z tych miejsc zachwyca i na pewno poświecę im osobne wpisy, dlatego dzisiejszy wpis potraktuj jako małe wprowadzenie.
Historia Malty – pierwsi osadnicy
Pierwsi ludzie dotarli na Maltę prawdopodobnie z Sycylii około 5 200 lat p.n.e. Była to unikalna cywilizacja budująca neolityczne świątynie, które zachowały się do dziś. Aż 6 z nich znalazło się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Są to świątynie: Tarxien, Ħaġar Qim, Mnajdra, Skorba, Ta’ Ħaġrat i gozitańska Ġgantija Temples.
Naukowcy przypuszczają, że niektóre z nich zostały wzniesione około tysiąca lat przed budową słynnych, egipskich piramid w Gizie. Uważa się je za jedne z najstarszych wolno stojących budowli na świecie.
Obecność tylu świątyń, na tak małych wyspach, potwierdza teorię, że archipelag miał duże, sakralne znaczenie dla neolitycznych społeczności Morza Śródziemnego. Więcej o maltańskich budowlach megalitycznych i o pierwszych osadnikach Malty przeczytasz w tym wpisie.
Kto rządził Maltą?
Okres prehistorii Malty zakończył się w IX w. p.n.e. Wyspy zostały skolonizowane przez Fenicjan, którzy rozwinęli handel, nawiązując kontakty z sąsiednimi ludami. Fenicjanie byli narodem bardzo przedsiębiorczym. Ich odwaga skłaniała ich do odkrywania coraz to nowych lądów, dlatego Maltę traktowali jako swój przystanek na trasach handlowych.
W roku 480 p.n.e. zostali pokonani i Malta znalazła się pod panowaniem Kartagińczyków, którzy rządzili wyspami przez kolejne dwa stulecia. W tym czasie mieszkańcy uprawiali oliwki, szarańczyn i produkowali materiały włókiennicze. Kartagińczycy musieli jednak zrezygnować z wysp na rzecz Rzymian.
W 218 p.n.e. w wyniku II wojny punickiej, Malta stała się prowincjonalną częścią Cesarstwa Rzymskiego. Szczególnie istotny dla Maltańczyków był rok 60, bo właśnie wtedy na wyspie rozbił się Św. Paweł i nawrócił Maltę na Chrześcijaństwo. Zdarzenie to zostało opisane w Biblii, a Św. Paweł został patronem Malty.
Po podziale Cesarstwa Rzymskiego, w 395 roku, Malta znalazła się w granicach Cesarstwa Zachodniorzymskiego. Następnie w latach 454-464 władali Wandalowie, którzy spustoszyli wyspy i zamordowali wielu Maltańczyków. Od 464 roku rządzili Ostrogoci, a 70 lat później na trzy kolejne stulecia wyspy przejęło Cesarstwo Bizantyńskie.
Historia Malty dalej zmienia się w roku 870. Wyspy podbija, wywodzącą się z dzisiejszych terenów Algierii i Tunezji, berberyjska dynastia Aghlabidów, a następnie na około dwa stulecia Malta staje się częścią kalifatu Famidów.
Następnie w 1091 roku Normanowie wyparli muzułmanów, a dalsze losy Malty zostały związane z Sycylią. Lata 1266–83 to rządy Andegawenów, które w 1283 przejęli Aragończycy. Cywilizacja arabska wywarła ogromny wpływ na ukształtowanie się maltańskiej kultury. Szczególnie widoczne jest to w maltańskim języku i architekturze.
Złoty okres w dziejach Malty
Historia Malty w latach 1530–1798 to rządy Zakonu Joanitów. Maltę i Gozo podarował Zakonowi Cesarz Karol V. Rycerze bardzo przyczynili się do poprawy warunków życia na wyspach. Wybudowali szpitale i obronne fortyfikacje.
W 1565 roku obronili wyspę przed atakiem Turków. W 1566 roku, wielki mistrz zakonu Jean de la Valette, założył nową stolicę. Nazwał ją Valletta i przeniósł do niej siedzibę zakonu. Zakon znacznie przyczynił się do tego, że Malta zaczęła odgrywać w Europie ważną rolę.
W 1798 Malta została oddana Napoleonowi Bonapartemu przez wielkiego mistrza Ferdynanda von Hompesch. Bardzo nie spodobało się to miejscowej ludności i zakończyło powstaniem. Po upadku Napoleona, opiekę nad wyspami przejęła Wielka Brytania i w 1800 roku Malta została włączona do Korony brytyjskiej.
Kolonia Brytyjska
Brytyjskie panowanie zostawiło po sobie wiele śladów w kulturze i historii Malty. Do dziś obowiązuje tu lewostronny ruch drogowy, brytyjskie gniazdka elektryczne a jednym z urzędowych języków jest angielski. Na ulicach spotkać można też typowo brytyjskie, czerwone budki telefoniczne.
Wielka Brytania miała też wpływ na wygląd obecnej maltańskiej flagi. Widoczny na niej Krzyż Jerzego to nagroda od Brytyjskiego króla za waleczność, bohaterskie czyny i poświęcenie Maltańczyków w trakcie II Wojny Światowej.
Odzyskanie Niepodległości
Malta uzyskała niezależność od Brytyjczyków w 1964 roku, zostając suwerennym państwem i republiką. W maju 2004 roku, razem z Polską i 8 innymi krajami, przystąpiła Unii Europejskiej.
Współczesna Malta jest popularnym celem turystycznym wielu Europejczyków i miejscem o wysokim wskaźniku zadowolenia z życia wśród mieszkańców. Maltańczycy reagują bardzo nieprzychylnie na jakąkolwiek krytykę ze strony obcokrajowców, bo są bardzo dumni ze swojego kraju.
Źródła: Malta Heritage Visit Malta
Wybierasz się na Maltę po raz pierwszy?
Sprawdź 7 najważniejszych informacji przydatnych przed podróżą. ✈
Szukasz więcej informacji z pierwszej ręki?
👉 DOŁĄCZ do grupy miłośników Malty i Gozo na Facebooku.
Wycieczki jednodniowe po Malcie i Gozo 🌴 REZERWACJA WhatsApp +48 798 145 686.
Jeśli podoba Ci się moja twórczość i chcesz przyśpieszyć rozwój mojego bloga, zaproś mnie na wirtualną kawę. ☕ Możesz też zostać moim Patronem! 🌟
